Thomson etkisi Nedir ?
Tersinir ısı makinesi esası üzerindeki muhakemesi üstüne Profesör William Thomson
(sonraları Lord Kelvin) tersinir Peltier tesir kaynağının yalnızca EMK’nin olduğunu
bulmuştur. Daha ayrıntılı açıklamak için: eğer bir T1 sıcaklığında tutulur ve diğerinin
sıcaklığı T2 değerine yükseltilirse meydana gelen EMK’nin T2-T1 ile orantılı olması
gerekir. Bunun doğru olmadığı kolaylıkla gösterilebilir. Eğer biraz önce açıklanan
termokuplda bakır-demir kullanılır ve bu termoeleman çiftin biri (ucu) ısıtılırken diğer ucu
oda sıcaklığında tutulursa, devredeki EMK ilk başta artacak, sonra yok olacak ve sıfırdan
geçerek gerçekten tersinir hale gelecektir. Thomson bu sebeple Peltier etkilere ilave olarak,
eşit olmaksızın ısıtılan iletken boyunca bir akım aktığında birleşimlerde tersinir termal
etkilerin üretildiği sonucuna varmıştır. 1856’da laboratuvarda yapılan bir seri deneyle,
sıcaklığı noktadan noktaya değişen bakır bir tel boyunca elektrik akımı aktığında, ısı akım
yönünde ise, P noktasında ısı açığa çıktığı bulunmuştur. Bu olay, akım sıcak yerden soğuk
yere aktığında meydana gelir. Akım ters yönde ise ısı yutulur. Diğer taraftan demirde P
noktasında elektrik akımı ısı akışı yönünde aktığında ısı yutulur, aksine elektrik akımı ısı
akışının ters yönünde aktığında ısı açığa çıkar.