Termokupl Kanunları Nelerdir ?
Eklemlerde bulunan gerilim, telin kalınlık ve uzunluğundan bağımsız olup yalnızca
metaller ve sıcaklık tarafından belirlenir. Bu sebeple devreye bir voltmetre ilave edilmesi
hatalara sebep olur, zira bu şekilde yeni farklı metal eklemleri meydana gelecektir. Devreye
ölçü aletlerinin sokulmasının etkileri, anlatılan beş termokupl kanunu ile açıklanır
1. Kanun, termoelektrik etkinin yalnızca eklemlerin sıcaklığına bağlı olduğunu ve tel
boyunca mevcut olan ara sıcaklıklar tarafından etkilenmediğini belirtir.
termokupl telleri sıcaklığı T3 olan bir alandan geçmektedir. Ancak böyle bir
devredeki termokupl etkisi hala yine T1 ve T2’ye bağlı bulunmaktadır. Bu durum, bağlantı
kablosu uçlarının sıcaklığının bilinmediği pratik durumlar için son derece önemlidir.
2. Kanun, metallerden her birisinin eklemlerinin aynı sıcaklıkta olmaları kaydıyla,
gerilimi etkilemeksizin devreye ilave metaller sokulmasına imkân verir.
eklemleri CD ve EF olarak gösterilen yeni metaller devreye ilave edilmiştir. Tc=Td ve Te=Tf
olması kaydıyla, bunlar devreyi etkilemez. Her eklemde bir temas gerilimi mevcut olmakla
birlikte, bunlar şayet eklemlerdeki sıcaklıklar eşitse, birbirlerine eşit ve zıt olacak ve böylece
birbirlerini iptal edecektir. Termokupl kabloları konnektörler, terminal şeritleri ve diğer
benzeri tertibatlardan hatasız olarak geçirilebilir, ancak bunun için tertibat boyunca sıcaklık
farklılıkları bulunmamalıdır
3. kanun 2. kanunun bir uzantısı olup üçüncü metalin her
iki kavşağının (Tc ve Td) aynı sıcaklık derecesine sahip olması kaydıyla, eklemlerin herhangi
birine bir etki yapmaksızın üçüncü bir metalin ilave edilebileceğini belirtir. Pirinç kaynaklı,
kaynaklı veya lehimli olarak kullanılması suretiyle, mekanik olarak sağlam eklemlerin
yapılmasına imkân verdiğinden, üçüncü telin mili voltmetre görevini gördüğü en yaygın
ölçme tekniğini de göstermektedir
4. kanun ara metaller kanunu olarak adlandırılır ve
örneğin konstantan/bakır ve demir/konstantan için verilen çizelgelere göre demirli/bakırlı
termokupl geriliminin saptanmasında kullanılabilir.
5. kanun ise, ara sıcaklık kanunu adı ile anılmaktadır. Biri T1 ve T2 sıcaklıklarında
eklemleri olan ve diğeri T2 ve T3 sıcaklıklarında eklemleri olan iki termokuplun
gerilimlerinin toplamı eklem sıcaklıkları T1 ve T3 termokupla eşittir.