Yüksek gerilim parafudrları

Yüksek gerilim parafudrları
Parafudr:  Yüksek gerilim tesislerinde hat arızaları, yıldırım düşmeleri ve kesici açması gibi
manevralar sonucu meydana gelen aşırı ve zararlı çok yüksek gerilim şoklarının etkisini önler.
Parafudr emniyet supabı gibi çalışır. Aşırı gerilim dalgalarını toprağa akıtır. Parafudr bir direnç ile buna seri bağlı bir ark söndürme eklatöründen ibarettir. Parafudrlar koruyacağı yüksek gerilim cihazına en yakın yere bağlanmalıdır.
Parafudrlar, havai hat sonlarına ve trafo girişlerine her faza birer adet bağlanırlar.

Resim 1.7: Yüksek gerilim parafudrları
Parafudrların çalışma gerilimi, koruduğu şebekedeki yalıtkanlığı en zayıf kısmın,
delinme geriliminden daha küçük olmalıdır. Aksi hâlde parafudr kapama yapmaz ve cihazlar
zarar görür. Parafudr çalışma gerilimi normal gerilimin 3,5 katını geçmemelidir.

Şekil 1.11: Parafudr kesiti ve devreye bağlanışı
Yüksek gerilim hava hatlarında ve buna bağlı alternatör, transformatör, ayırıcı ve
kesici gibi işletme araçlarında meydana gelen arızaların pek çok nedenleri vardır. Bu
nedenlerin başında aşırı gerilimler gelir. Aşırı gerilimler iç ve dış gerilimler olmak üzere ikiye ayrılır

Devre açma ve kapamada, toprak ve faz kısa devrelerinde, rezonans olaylarında meydana gelen aşırı gerilimlere, iç aşırı gerilimler denir.
-Alternatör yükünün kalkması,
–  Kapasitif devrenin açılması,
-Toprak teması veya kısa devre arızaları iç aşırı gerilimlerdir.
Atmosferik etkilerden meydana gelen gerilimlere, dış aşırı gerilimler denir. Bunlar aşağıya sıralanmıştır.
-Yüksek gerilimli hattın koparak altındaki düşük gerilimli hatla teması
-Yıldırımın faz hattına düşmesi
–  Yıldırımın direğe düşmesi
-Yıldırımın koruma hattına düşmesi
-Tesirle elektriklenmeyle meydana gelen aşırı gerilimler
– Elektrik yüklü bir bulutun elektrik alanı içinde bulunan bir yüksek gerilim hattı tesirle yüklenir ve hat üzerinde bir yük dalgası meydana gelir.
Parafudr topraklama direnci RA< 5 Ω değerinde olmalıdır.

Posted in Genel.