Topraklamalar Yönetmeliği maddeleri
Ø Topraklamalar ve Endirekt Temasa Karşı Diğer Koruma Yöntemleri
Elektrik kuvvetli akım tesislerinin topraklanmasında Elektrik Tesislerinde
Topraklamalar Yönetmeliği hükümleri uygulanır. Endirekt temasa karşı şebeke tiplerine
göre uygulanabilecek diğer koruma yöntemleri ve şebeke tip sınıflamaları için Elektrik İç
Tesisleri Yönetmeliği’nde belirtilen ilgili hükümler de göz önüne alınır.
Ø Aşırı Gerilimlerin Oluşmasını Önlemek veya Aşırı Gerilimleri Zayıflatmak
İçin Alınacak Önlemler
Toprak teması sonucunda oluşacak aşırı gerilimlere karşı alınacak önlemler: 3
amperden küçük kapasitif toprak temas akımlarında ark, özel bir önlem alınmadan kendi
kendine söner. Toprak temas akımının daha büyük değerlerinde şebekenin yıldız noktası
aşağıda belirtildiği gibi topraklanmalıdır.
Ø Söndürme bobini üzerinden topraklama: Uygun değerli bir reaktans bobini
ile temas noktasındaki akımın kalıcı akım değerine düşmesi ve arkın sönmesi
sağlanmalıdır. Geniş şebekelerde kalıcı akım, arkın sönmeyeceği kadar
büyükse şebekeyi bölerek sönme sağlanmalıdır.
Ø Dirençsiz ya da küçük bir omik ya da reaktif direnç üzerinden
topraklama: Bu durumda ark otomatik tekrar kapama ile söndürülebilir. Bu
yöntem hava hatlarında kullanılır. Kablolu şebekelerde tekrar kapama rölesi
kullanılmaz ve tekrar kapama yapılmamalıdır.
Transformatör merkezlerinde baraya giren tüm hat fiderleri topraklanabilmelidir.
Açık ve kapalı çalışan ring sistemlerde, bu topraklama düzeni bağımsız çalışan topraklama
ayırıcıları olmalıdır. Bu topraklama ayırıcıları hat gerilimli iken toprak temasını önleyecek
elektriksel ve/ veya mekanik kilitleme düzenlerini ihtiva etmelidir. Bu düzenler
sağlanamadığı takdirde hattın gerilimsiz olduğunun anlaşılması sağlanarak topraklama
ayırıcısı kapatılmalıdır.
Ø Aygıtların Koruma Topraklamasına Bağlanması
Ø Kuvvetli akımla çalışan metal gövdeli elektrik aygıtlarını ve koruyucu
kutularını topraklama iletkenine bağlamak için bir düzen bulunmalıdır.
Ø Elektrik tesisleri topraklamaları ile gaz veya petrol boru hattı tesisleri veya
topraklamaları kesişiyor veya aralarındaki uzaklık 2 metreden az ise,
topraklama iletkeninin her iki tarafı gaz veya petrol borusu üzerindeki kesişme
noktasından itibaren 2’şer metre olmak üzere veya boru hattındaki temas
gerilimi 50 volt’tan az olacak şekilde izole edilmelidir.
Ø Kısa Devre Etme ve Topraklama
Ø Gerilimi kesilmiş yüksek gerilim tesislerinde çalışılacaksa, çalışılacak bölüm
önceden topraklanmış olan bir düzenek üzerinden kısa devre edilecektir.
İşletmelerin sorumlu kimseleri, iş süresince çalışanların tehlikeyle
karşılaşabileceği hiçbir devre kapama işlemi yapılmamasını sağlayacaktır.
Kısa devre ve topraklama, ancak bütün çalışmalar bittikten ve bunları
yapanların hepsine haber verildiği kesin olarak öğrenildikten sonra
kaldırılabilir.
Ø Bağlama hücresi içinde çalışıldığında, bu hücreler kablo çıkış veya bara
topraklama ayırıcıları ile donatılmış ise bu aygıtların kapatılması ile istenen
şart sağlanabilir.
Ø Çıkış hatlarının topraklanmasında kullanılan topraklama donatımı hücre
içindeki öteki aygıtları topraklamıyorsa, gerektiğinde topraklama ve kısa devre etme düzenlerini bağlamak için hücrede ya da aygıtlar üzerinde sabit
bağlantı yapmaya uygun çıplak bölümler bırakılmalıdır. Hücrelere girmeden
topraklama sağlanabilmelidir. Hücre kapısı bağlama sırasında açık olabilir.
Ø Topraklama düzenleri, hücrelere girmeden topraklama tesislerine
bağlanabilmelidir. Hücre kapısı bağlama sırasında açık olabilir, ancak bu
durumda kapının açılabilmesi için mutlaka kesicinin açık olması şartı gerekli
kilitlemelerle sağlanmış olmalıdır.
Ø Topraklama ve kısa devre etme işi, çalışma yapılan yerin yakınında ve
olabilirse burası ile akım kaynakları arasında yapılacaktır. Topraklama ve kısa
devre etme düzenleri, yapılan çalışmalardan dolayı ve çalışma süresince hiç
kaldırılmayacak biçimde tesis edilecektir.