RAYLAR
Kılavuz raylar asansör tesisinde kabini ve karşı ağırlığı düşey hareketlerde ayrı ayrı
kılavuzlamak ve yatay hareketlerini en aza indirmek, paraşüt tertibatının çalışması
durumunda kabini durdurmak maksadıyla kullanılır. Kabin ve karşı ağırlığın düşey
doğrultularını korur, dönmesini engellerler. Aynı zamanda, paraşüt düzeninin kabini tutmak
için kullanacağı elemanlar raylardır.

Genellikle soğuk çekme çelik T-profilleri kullanılır.
Kuyu içerisinde kılavuz rayların dik ve aralarındaki mesafenin kuyu boyunca sabit
olması önemlidir. Ayrıca kılavuz raylarının arka kısımları bağlantı levhası için düz bir yüzey
oluşturucak şekilde işlenmiştir. Bağlantı levhası kılavuz rayların uç kısmından en az 4 cıvata
ile tespit edilmeli ve kalınlığı kılavuz ray kalınlığı kadar alınmalıdır.
Kılavuz ray en alt uçta kuyu içinde desteklenmeli ve bütün bir ray boyunca belli
aralıklarla destekler yerleştirilmelidir. Destekler ve destek duvarları yatay kuvvetleri
dengeleyecek düzeyde olmalıdır.

Ray seçiminde şu faktörler dikkate alınır:
Ø Kabin ağırlığı
Ø Kabin yükü (taşıyabileceği yük)
Ø Emniyet freni tipi
Ø Ray döşeme sistemi ve konsol aralıkları
Raylar, önce ham çeliğin sıcak haddelenmesi ile T profil şeklini alma aşamasından
geçmek zorundadır. Bu aşamadan sonra izlenen imal usulune göre raylar ikiye ayrılır:
Ø Soğuk çekme raylar
Ø İşlenmiş raylar
Soğuk çekme raylar, ham “T” profillerin sert metal kalibreden geçirilmesi ile sıvama
ve sıkıştırma usulüyle işlenmiş raylar ise ham “T” profillerin yüzeyinden talaş kaldırılması
usuluyle üretilirler. Soğuk çekme raylar, standartlarda “A” harfi ile, işlenmiş raylar ise “B”
harfi ile simgelenirler. Örneğin T90-A veya T90-B gibi.

Rayların birbirine ve duvara montajlarında çeşitli parçalar kullanılır. Özellikle çelik
dübel, cıvata-somun, çeşitli konsol parçaları ve tırnak bulunur. Konsolun duvara
tutturulmasında çelik dübel önemlidir. Rayı konsol tutacaktır. Konsol ile ray arasında tırnak
ile tutturulacaktır.