EV SİNEMA SİSTEMİ ARIZASININ TESPİT EDİLMESİ

EV SİNEMA SİSTEMİ ARIZASININ
TESPİT EDİLMESİ
Elektronik cihazlar çalışmadığında, arıza her zaman cihazdan kaynaklanmaz.
Elektronik cihazın bağlandığı prizdeki hasar cihazınızın çalışmamasına sebep olur.
Cihazınıza elektrik sağlayan kablo bükülmelerden dolayı cihazınıza elektrik gitmesini önler.

Çalışmayan elektronik cihaz olduğunda, sorun ilk olarak cihazınızın içinde değil, cihazın
beslenmesini sağlayan dış güç bağlantısında aranmalıdır. Cihazınızın dış güç bağlantısının
sağlam olduğundan emin olduktan sonra cihazınızın içinde arızayı arayabilirsiniz.
Ev sinema sisteminde kullandığınız receiver izlemek istediğiniz film kaynağını
çalıştırmayabilir. Bu cihazınızın bozuk olduğu anlamına gelmez. Farklı ses ve görüntü
formatları olduğu için kullandığınız film kaynağı ile receiverin aynı özellikte olup
olmadığına dikkat etmek gerekir. Film kaynağı DVD ile receiver eşleşmiyorsa görüntü
kaynağından filmi izleyemezsiniz. Kullandığınız receiverin özellikleri (Dolby ve DTS) ile
film kaynağı DVD’nin aynı özellikte olup olmadığı kontrol edilmelidir.
Yapılan tetkikler sonucunda dış güç kaynağı sağlamsa ve film kaynağı ile receiver
aynı özellikleri taşıyorsa, cihazınız hâlâ çalışmıyorsa sorun cihazdan kaynaklanmaktadır.
Amplifikatör/receiver cihazı besleme, ses ünitesi ve görüntü ünitesinden oluşur. Her
katın arıza özellikleri farklıdır. Amplifikatör/receiver cihazının her ünitesinin çalışmasını
sağlayan besleme katıdır. Güç kablosu transformatör ve doğrultucu devre kontrolü yapılarak
amplifikatör/receiver cihazına enerji gelip gelmediği kontrol edilmelidir.
Devrenin enerjisini sağlayan transformatördür. Amplifikatör/receiver cihazında
olabilecek ölü alıcı arızalarının kaynağında muhtemel arıza güç kaynağı arızasıdır. Güç
kaynağının kontrolüne enerji kablosundan başlanmalıdır.
Enerji kablosu ohmmetre ile sağlamlık kontrolü yapılabilir. Kabloda kopukluk varsa
bu yolla tespit edilebilir. Diğer yol ise enerji altında kablo çıkışında AC 220 Volt şebeke
gerilimi ölçümüdür. Bu yöntem çarpılma riski olduğundan emniyet tedbirlerine gerekli özen
gösterilmelidir. Ölçü aleti AC Volt kademesinde gerekli önlemler alındıktan sonra bu işlem
yapılabilir.

Enerji kablosu sağlamsa bir sonraki eleman sigortalardır. Elektrik şebekesindeki
dalgalanmalar veya yüksek akım çekimlerinden dolayı cihazınızın güç sigortası yanmış
olabilir. Cihazın güvenliği sağlayan güç sigortası sağlamlığı kontrol edilmelidir. Sigortaların
arızası tespiti gözle ya da enerji yokken ölçü aleti ohmmetre ya da kısa devre kontrol
kademesinde yapılabilir.
Resim 2.1: Besleme sigorta kontrolü
Sigortaların ardından transformatörün kontrolü yapılmalıdır. Transformatör primer ve
sekonder sargılarında oluştuğundan her iki sargıda ohm metre ile ölçülmelidir. Sekonder
empedansı primere nazaran çok küçük ölçülmelidir. Yine transformatör kontrolü enerji
altındayken de yapılabilir. Sekonder çıkışında alternatif gerilim ölçümüyle bu işlem
yapılabilir.
Transformatör çıkışında diyot ve kondansatörden oluşan doğrultma ve filtre devresi
mevcuttur. Diyotlar tek yönde akım geçiren yarı iletken elemanlardır, bu elemanları bir
bacağını söküp ohmmetre ile doğru ve ters yön ölçümleri yapılarak arıza tespiti yapılabilir,
ya da sökmeden ölçü aletinin diyot kademesinde diyot doğru yön eşik gerilimi olan (0,5V-
0,7V) ,ters yön açık devre gerilimleri ölçülerekte yapılabilir.
Resim 2.2: Besleme katı köprü diyodu Resim 2.3: Besleme katı transistörleri
Doğrultma ünitesi çıkışında regüle işlemi yapılır. Bu işlemler de entegre devreler
sıklıkla kullanıldığından arıza tespitinde DC gerilim ölçümü en etkin yöntemdir.
Buraya kadar anlatılan güç kaynağı dışında amplifikatör/receiver cihazında
anahtarlamalı tip güç kaynaklarında kullanılmaktadır. Bu tip güç kaynaklarında şebeke
gerilimi önce doğrultulup sonra MOSFET transistörlerce kesilerek transformatörlere
uygulanır. Transformatör çıkışından geri besleme yapılarak MOSFET transistörü süren
entegre devre osilatöre kontrol girişi yapılır. Güç kontrolü bu entegre kontrolünde
MOSFET’in DC şebekeyi kesme zamanlamasıyla yapılır. Yine bu tip güç kaynağındaki arıza
tespitinde bir önceki güç kaynağında anlatılan yöntemler kullanılır.
Transformatör ve doğrultucu devre arasında kablo kullanılmışsa sağlamlığı kontrol
edilip, diyotlar ve doğrultucu kondansatörler kontrol edilmelidir. Besleme katında yüksek
enerji olduğundan soğuk lehim kontrolü de yapılmalıdır.
Müzik setinde hoparlör çıkışlarının kısa devre edilmesi , uygun olmayan omajlı
hoparlörün kullanılması, ısı havalandırma çıkışlarının kapatılması müzik setinin güç katı
entegresini bozar. Diğer bir arıza sebebi rutubetli, tozlu ortamlar ve cihaz içerisine düşürülen
yabancı maddelerdir. Cihaz içine havalandırma aralıklarından düşürülen metal bir yabancı
madde kısa devrelere sebep olup cihazın arızasına sebep olabilir. Bu yüzden gözle yapılacak
bir kontrol arıza tespitinde ve arızanın giderilmesinde izlenecek yol için önemlidir.
Cihazınızın güç sigortaları sağlam ise sorun cihazın içindeki devrelerden
kaynaklanmaktadır. Bunun için cihazın kapağını açmanız gerekmektedir. Kapak gövdeye
geçmeli veya vidalı şekilde monte edilmiş olabilir. Kapağın bağlantı noktaları tespit edilerek
açma işlemi gerçekleştirilmelidir. Kapak açılmıyorsa zorlamamalıdır. Yapılan müdahale
sonucu kapak açılmıyorsa kapağın bağlantı noktaları tekrar gözden geçirilmelidir.
Amplifikatör/receiver cihazı, DVD player veya uydu receiver cihazları ile aynı kutu
içinde olabilir. Cihazın kapağı açıldığında sistemi oluşturan üniteler incelenmeli arıza
araması sonra yapılmalıdır.
Resim 2.4: Uydu receiver+DVD+amplifikatör/receiver iç görünüşü

A/V receiverin giriş ve çıkış bağlantı noktalarında arıza var ise bu durum cihazın
çalışmasını engelleyecektir. Cihazınızın giriş ve çıkış bağlantılarını kontrol ederek soketlerin
giriş ve çıkış üniteleriyle irtibatlı olduğundan emin olmalısınız.
Ev sinema sisteminizin hoparlörlerinden ses gelmiyorsa cihazınızın ses katı arızalıdır.
Ses katı arızaları ses katına enerji gelmediğinden, ses işlemcisinin veya ses çıkış
entegrelerinin yanmasından kaynaklanır. Ses katı enerji girişleri kontrol edilmelidir. Ses katı
girişlerine enerji geliyorsa ses işlemcisi bozulmuş veya tümleşik ya da her çıkış için ayrı olan
ses çıkış entegreleri yanmış olabilir.

Ev sinema sisteminizde ekranda görüntü yoksa A/V receiver cihazınızın görüntü
(video) katı bozulmuştur. Video katına enerji gelmiyorsa ekranda görüntüyü izleyemezsiniz.
Video enerji girişini kontrol etmelisiniz.

Ev sinema sisteminde aynı konumdaki hoparlörlerden ses gelmiyorsa ses çıkış
katındaki ses entegresi bozulmuş olabilir. Tek bir hoparlörden ses gelmiyorsa bağlantı
kablosunu kontrol etmelisiniz. Bağlantı kablosu sağlam ise hoparlörün sağlamlığını kontrol
etmelisiniz. Hoparlörlerin üzerinde yazan omik dirençtir. AVO metrenin ohm kademesinde
hoparlör uçlarındaki ölçülen değer ile hoparlör üzerindeki değer aynı değilse hoparlör
bozuktur.