Thyristörlerle Motor Dönüş Yönünü Değiştirme Şekil 1.18 – D.A motorlarda thyristörlerle dönüş yönünün değiştirilmesi Şekil 1.18 ‘de bir doğru akım motorunun iki thyristör kullanılarak devir yönünün değiştirilmesi görülmektedir. Doğru akım motorunun uyartım sargıları gösterilmemiş olup, ayrı bir D.A. kaynağından sürekli beslenmektedir. Alternatif akım kaynağına bağlı olan devre, thyristörlerle yarım dalga doğrultularak motora verilir. S1 anahtarı […]
Thyristörün Sağlamlık Kontrolü ve Ayaklarını Avometre ile Bulunması Şekil 1.13 – Thyristörün sağlamlık kontrolü Şekil 1.13 ‘deki bağlantıda en az 3 voltluk gerlime sahip bir avometre kullanılmalıdır. Avometreyi direnç kademesine (R x 1) getirelim. Avometre içindeki pile göre (+) uç thyristörün anoduna, (-) uç ise thyristörün katoduna bağlanır. Avometre uçlarına göre ise avometrenin (-) ucunun […]
Doğru Akımda İletime Geçen Tyhristörün Yalıtımı DC gerilimde iletimde olan thyristörün gate akımı kesilse de "IH" tutma akımına kadar iletimi devam eder. İletime geçen bir thyristörü yalıtıma geçirmek için çeşitli metotlar vardır. Bunlardan en çok kullanılanları: 1. Seri anahtar kullanarak 2. Paralel anahtar kullanarak 3. Ters gerilim uyguluyarak (kapasitif) durdurmadır. Şekil 1.9 – Thyristörün Seri […]
Tyhristörlerin Çalışması ve Doğru Akımda İletimi Şekil 1.5 ‘de thyristörün anot – katot uçlarına doğru polarmalı bir gerilim uygulanmıştır. Bu durumda devreden sızıntı akımı dışında akım geçmez. Gerilim belli bir değere kadar artırılırsa thyristör iletime geçer. Bu andaki thyristör akımı devreye bağlanan bir yük ile sınırlandırılmaktadır. Şekil 1.6 ‘da thyristör anot – katot uçlarına ters […]
Thyristörün Transistör Eşdeğeri Şekil 1.4 ‘de katot kapılı thyristörün iki transistör ile yapılmış eşdeğer devresinin anoduna bir yük bağlayalım. Anoduna pozitif, katoduna negatif gerilim uygulanmaktadır. Şekil 1.4 – Thyristörün transistör eşdeğeri Geyt ucuna pozitif bir gerilim uygulandığında NPN tipi T2 Transistörünün beyzinden emiterine doğru küçük değerde I1 akımı akar. Böylece T2 transistörü iletime geçecek ve […]
Silikon Anahtarlar Tek Yönlü Silikon Anahtar (SUS) Tek yönlü silikon anahtarlara SUS (silicon unileteral switch) denir. SUS triyak thyristör gibi devre elemanlarının tetiklenmesinde kullanılır. Şekil 1.1 – a. Sembolü b. Transistör eşdeğeri SUS ‘un anoduna (+), katot ve gate uçlarına (-) gerilim uygulandığıda veya gate ucuna gerilim uygulanmadığında çalışır. Diyod gibi tek yönlü akım geçiren […]
Octal Sayı Sistemi Sekizli (Octal) sayı sisteminin tabanı 8 ‘dir. Bu sistemde 0,1,2,3,4,5,6,7 sayıları kullanılır. 8 sayısı kullanılmaz, eğer 8 sayısı kullanılsaydı o zaman digit sayısı 9 olurdu. Sekiz tabanlı sayı dizisini aşağıdaki formülle ifade edebiliriz. N = dn*Rn + ……. d2*R2 + d1*R1 + d0*R0 = dn*8n + ……. d2*82 + d1*81 + d0*80 […]
Ondalık Binary Sayıları Ondalık decimal sayılarını genel olarak şu denklemle ifade edilir. N = d1*R-1 + d2*R-2 + d3*R-3 ………………………. dn*R-n Buna göre 0,725 ondalık decimal sayısı; N = 7*10-1 + 2*10-2 + 5*10-3 N = 0,7 + 0,02 + 0,005 şeklinde yazılabilir. Şimdi de 0,1011 binary ondalık sayısını decimal ‘e çevirelim. 1*2-1 + 0*2-2 […]
Binary Sayı Sistemi Bu sistemin tabanı iki(2) ‘dir. "d" 0 ve 1 değerine sahiptir. 2 ‘nin kuvvetleri hesaplanarak 0 ve 1 ile çarpılır. Böylece sayı binary sistemine göre ifade edilmiş olur. 100 = 1 20 = 1 101 = 10 21 = 2 102 = 100 22 = 4 103 = 1000 23 = 8 […]
Boolean Matematiğinin Esası Devre matematiğinin temeli, George Boole (1815 – 1864) tarafınndan 1847 ‘de mantığın, matematiksel analizi üzerine yazmış olduğu tez ile ortaya çıkmıştır. Ancak bu düşünce, 1938 ‘den sonra Bell laboratuvarı tarafından yapılan röleli devrelerle telefon işletmelerinde uygulama alanı bulabilmiştir. Daha sonra da elektronik devrelerinin temeli olmuştur. Boolean matematiği basit bir matematiktir. Yalnız anahtar […]