Alan Etkili Sensör (Hall effect sensör)
Fırçalı DC motordan farklı olarak FDC motorun anahtarlanması elektronik olarak yapılmaktadır. Motor milini döndürmek için stator sargıları doğru sırada anahtarlanmalıdır. Bu noktada bir sargıya enerji verildikten sonra bir sonra enerji verilecek sargının tesbit edilmesi önemlidir. Rotorun konumu, statora gömülü alan etkili sensörlerle öğrenilmektedir.
Alan etkili sensörler, manyetik alanın varlığını algılar. Alan etkisi ilk defa 1879 yılında Dr. Edwin Hall tarafından keşfedildi. Yaptığı deneylerde içinden akım geçen altından yapılmış ince bir altın plakanın bir yüzüne, manyetik alanı dik olacak şekilde bir mıknatıs yerleştirilirse, altın plakanın diğer ucunda bir potansiyel farkı meydana geldiğini buldu. Bu gerilim farkı, iletkenden geçen akımla ve iletkende oluşan manyetik akı ile orantılıdır.
Hall etkisini göstermektedir. İçinden akım geçen ince bir plakanın çıkış uçları, akıma dik olacak şekilde bağlanmıştır. Herhangi bir manyetik alan olmadığı durumda bir potansiyel fark yoktur
Plakaya dik bir manyetik alan olduğunda, Lorentz kuvveti denen etki plaka üzerindeki akımın dağılımını bozmaktadır. Bu da plakaya dik bağlanan çıkışlarda bir potansiyel fark oluşturmaktadır. Bu potansiyel farka Hall gerilimi adı verilmektedir.
Lorentz kuvveti sonucu elektronlar Fleming’in sol el kuralınca sola doğru yönlenir. Bu da sol tarfta negatif polarma, sağ tarafta ise pozitif polarma oluşturur.
Hall gerilimi 30 mV değerinde bir gerilim olduğundan bir yükselteç ile yükseltilmelidir. Günümüzde Hall sensörü, gerilim düzenleyici ve Schmitt tetikleyici ile beraber tek bir kılıf içinde sunulmaktadır.
Bazı Hall sensörler tek çıkışlı olarak imal edilirken bazı sensörler iki çıkışlı yapılır. Tek çıkışlı Hall sensörü motor dönerken N kutbundan S kutbuna geçişi algıladığında sinyal verir. Diğeri S kutbundan N kutbuna geçişinde de sinyal verir.
motor içine sabit olarak yerleştirilen alan etkili sensörleri göstermektedir. Burada manyetik akı rotorun mıknatısından sağlanmaktadır. Bazı motorlarda ise motor miline bağlanan yardımcı bir mıknatıstan sağlanır.