Termokupl Kabloları Nedir Ne İşe Yarar.
Termokupllar ile cihazlar arasındaki bağlantılar özel kablolar ile yapılır. Bu kablolar
termokupl dengeleme kabloları olarak anılır. Dengeleme kablolarının iletkenleri yine
termokupl eleman telinin özelliklerine yakın özel alaşımlardır. Dolayısı ile Cu-Const
termokupl için Cu-Const özel kablo, Fe-Const termokupl için Fe-Const özel kablo
gerekmektedir. Sıcaklık bilgisi termokupldan cihaza dengeleme kabloları sayesinde daha
ekonomik olarak taşınmış olur. Dengeleme kabloları aynı cins termokupların mV-sıcaklık
özelliklerini 200°C’ye kadar aynen sağlar. Termokupl dengeleme kablosunun bir ucu
kaynaklandığında diğer uçtan 200°C’ye kadar o cins termokuplun mV değeri standartlardaki
değerine uygun elde edilir. Ancak üreteceği mV değeri 200°C sınırlı kalır. Dengeleme
kablolarının dolaşacağı ortam sıcaklığı bu nedenle 200°C’nin üzerine çıkmamalıdır.
Dengeleme kablosu ile termokupl eleman telinin bağlandığı klemens kutusu veya termokupl
kafası 200°C’nin üzerine çıkamaz. Çıktığı takdirde çıkan miktar kadar hatalı ölçüm
yapacaktır.
Dengeleme kabloları termokupl eleman telinin elektriksel özelliklerini belli bir
sıcaklığa kadar sağladığı için artık soğuk nokta, termokupl eleman telinin klemens
kutusundaki uçları değil, klemense bağlanan dengeleme kablosunun diğer uçlarıdır. Bu
şekilde termokupl uç noktası sıcak nokta, dengeleme kablolarının son uçları soğuk nokta
tanımına uyar. Soğuk nokta, yani uzatma kablosunun uç noktasının sıcaklığı termokupl olayı
açısından önem kazanır. Dengeleme kablosu uçları direkt cihaza bağlanıyor ise bu noktadaki
sıcaklığın dengelenmesi gerekir. İşlem, elektronik cihazlarda “soğuk eklem sıcaklık
dengeleyiciler” ile yapılır. Cihaz girişinde cihazın bulunduğu ortam sıcaklığına oranlı mV
değeri termokupl bacağına ilave edilerek soğuk nokta sıcaklığı dengelenmiş olur.
Termokuplar için bakır kablo ile uzatma yapıldığı takdirde, termokupl kafasına bağlantı
yapılan bakır kablonun eleman teline bağlandığı klemens noktası soğuk noktadır. Bu
noktadaki mV değeri aynen bakır kablo ile cihaza taşınır. Cihaza bağlantı yapıldığı
noktadaki sıcaklık, termokupl kafa sıcaklığından farklı olduğu takdirde bu sıcaklık farkı
kadar hataya sebebiyet verir. Hatasız bir ölçüm yapılmak istenildiği takdirde termokupl
dengeleme kabloları kullanılmalıdır. Dengeleme kabloları çeşitli yalıtkanlarda üretilir ve
yine eleman tellerinde olduğu gibi (+) (-) polariteleri vardır. Bağlantı bu polariteye uygun
yapılmalıdır.