Seviye Ölçümü ve Kontrolü Seviye ölçümünde oldukça değişik yöntemler kullanılmaktadır. Ölçüm işlemi katı, sıvı ve gaz için farklı şekillerde yapılmaktadır. Örneğin; bir deponun derinliğini ya da yüksekliğini dışarıdan ölçmek için lazermetreler kullanılır. Bunlara lazerli mesafe ölçer de denilmektedir.

Nem Ölçümü ve Kontrolü Havadaki su buharı miktarına nem denir. Nem ölçümlerinde mutlak, nisbi ve spesifik olmak üzere genellikle üç değişik ifade kullanılır. Mutlak nem (su buharı yoğunluğu), 1m3 havanın içerdiği su buharının ağırlığına bağlıdır. 1m3 havanın içindeki su buharının ağırlığına mutlak nem denir.

Akış Ölçümü ve Kontrolü Bir akışkanın bir hat boyunca sürekli olan hareketine akış denir. Akışkanlar katı, sıvı veya gaz hâlinde olabilir.

Basınç Ölçümü ve Kontrolü Bir yüzey üzerine etkide bulunan gücün yüzölçümü birimine düşen miktarına basınç denir.

Sıcaklık Ölçümü ve Kontrolü Bir araçla veya cihazla ölçülebilen ısı derecesine sıcaklık denir. Sıcaklık termometre ile ölçülür. Başka bir ifadeyle eğer ortada termometre ile ölçülebilen bir değer varsa bu sıcaklıktır.

Doğrudan Bilgisayar Kontrolü Bilgisayarın sürekli ve doğrudan dâhil olduğu sisteme, doğrudan bilgisayar kontrollü sistem (direkt sayısal kontrol, DPC veya DDC) denir. Tesiste devrede bulunan sensörlerle elde edilen veriler analog/dijital dönüşüm (ADC) devresinde dijital işaretlere çevrilerek bilgisayarın işleyebileceği formata dönüştürülür.

Denetleyici Bilgisayar Kontrolü Şekil 1.4’te verilen blok şemada da görüleceği üzere sensör, kontrol birimi ve hareketlendiriciler, tesiste kapalı döngü kontrol sistemine uygun çalışmaktadır. Böyle bir sistemde bilgisayarın görevi; gerektiğinde ayar noktalarından yeni değerleri otomatik olarak girmek, ayarları kontrol altına almak, veri ve kayıt işlemlerini düzenli şekilde tutmaktır.

Kapalı döngü kontrol sistemlerinde, çıkış işareti örnekleme devresi aracılığıyla alınır ve hata kaynağı devresine uygulanır. Çıkışta olması gereken özellikler referans kaynağında üretilerek hata kaynağı devresine uygulanır. Şekil 1.3’teki şema genel kullanımı açıklar.

Kapalı Döngü Kontrol Sanayide kullanılan kontrol sistemleri açık ve kapalı döngü olmak üzere iki ana gruba ayrılır. Bir döngünün, açık da olsa kapalı da olsa, mutlaka en az birer girdisi ve çıktısı olmalıdır.