Akış Ölçümü ve Kontrolü
Bir akışkanın bir hat boyunca sürekli olan hareketine akış denir. Akışkanlar katı, sıvı
veya gaz hâlinde olabilir.

Akış ölçümlerinde aşağıdaki yöntemler kullanılır:
Ø Hacimsel akış ölçümü: Helisel vidalı akış ölçer, döner lobe akış ölçer, türbin
akış ölçer, çark sistem akış ölçer, diskli sayaçlar
Ø Kütlesel akış ölçümü: Kuvvetler dengesi ile kütlesel ölçüm, değişken alanlı
akışmetre (rotametre)
Ø Hız ölçüm metodu ile akış ölçümü: Pitot boru ile hız ölçümü, anemometre,
kısılma etkisi (ventüri metodu kısılma, orifis metodu kısılma, nozul metodu
kısılma, ventüri-nozul metodu kısılma), ventüri boru hız ölçümü, orifis akış
ölçümü, nozul akış ölçümü
Ø Elektromanyetik akış ölçümü
Ø Ultrasonik akış ölçümü
Doğrusal ve döner hareketlendiricilerle hız kontrolü debi ile, kuvvet veya moment
kontrolü ise basınç vasıtasıyla sağlanır. Basınç kontrolü için genellikle tahliye valflerinden
(Şekil 1.7), debi kontrolünde ise debi kontrol valflerinden faydalanılır (Şekil 1.8).