Elektrik Saya lar nedir tan m e itleri ve devreye ba lant s
Tan m
Kulland m z veya harcad m z elektrik enerjisinin miktar n l en ara lara elektrik
sayac denir. Evde ya da i yerinde kulland m z elektrikli alet say s artt k a sayac n ibresi
daha h zl d ner. Elektrik saya lar harcanan enerjiyi do rudan kilowatt-saat olarak g sterir.

Yap s
Anolog l m yapan ind ksiyonlu saya lar G ve U bi iminde elektro m knat s
,al minyum disk ve sabit m knat sdan olu ur. Al minyum disk elektro m knat s kutuplar
aras nda serbest e d nebilecek ekilde yatakland r lm t r. Elektro m knat s kutuplar
aras nda dola an disk zerinde bir ak m ind klenir. zerinden ak m ge en disk,i inde
bulundu u alan n etkisi ile d nme hareketi yapar. Diskin devri devir sayac na iletilir.
Dijital olarak retilen elektrik saya lar ise elektronik devre elemanlar nda
olu turulmu tur. Dijital saya lar zerinde LCD panel, a r butonu,s f rlama butonu, led
sinyal k lar ,optik haberle me ara y z bulunur.
B t n saya lar n klemens ba lant plakas n nde m h r yada kilit b l m bulunur.
Bu b l m elektrik i taraf ndan gerekli ba lant yap ld kdan sonra elektrik kurumu uzman
taraf ndan m h rlenir veya kilitlenir. Bir daha saya elektrik kurumu uzman harici kimse
taraf ndan a lamaz.

e itleri
Anolog ve dijital e itleri vard r. Anolog olarak aktif enerji l en bir fazl saya lar
(Resim 3.17), anolog aktif/reaktif enerji l en saya lar (Resim 3.19), dijital olarak da aktif
enerji l en elektronik saya lar (Resim 3.18), aktif/reaktif enerji l en elektronik saya lar
(Resim 3.20) vard r.

Ba lant ekilleri
Elektrik saya lar bir fazl ba lant s nda faz sayac n 1 numaral ucuna girer. 3
numaral ucundan y ke gider. N tr ucu 4 numaral uca girer. 6 numaral u tan y ke
gider( ekil 3.11).

Aktif/reaktif saya larda 2 t r ba lant vard r. Bunlardan birincisi ak m trafolu
ba lant d r. Bu ba lant da farkl olarak ebekeden ekilen ak m y ksek de erlerde oldu u
i in ak m trafosu ile bu ak m l lebilecek de erlere indirgenip o ekilde saya ba lant s
yap l r( ekil 13).