Bu modül motorların mekanik arıza tespitinin, bakım ve
onarımının yapılması için gerekli bilgi ve becerilerin
kazandırıldığı, öğrenme materyalidir.

http://megep.meb.gov.tr/modulson/1112/elektrik%20elektronik/elektrik%20makinelerinde%20mekanik%20arizalarin%20tespiti.zip

Mekanik kısımların arıza tespitini yapmak.
MODÜLÜN AMACI
Genel Amaç
Motorların mekanik kısımlarının arıza tespitini
yapabileceksiniz.
Amaçlar
1. Motorun gövde, kapak, klemens, pervane, aktarma
organları gibi yerlerinde meydana gelebilecek
arızaların tespitini yapabileceksiniz.
2. Motorun rulmanlarında meydana gelebilecek
arızaları tespit edebilecek ve rulmanların bakımını
yapabileceksiniz.
EĞİTİM ÖĞRETİM
ORTAMLARI VE
DONANIMLARI
Ortam
Elektrik atölyesi, elektrik makineleri laboratuvarı,
sınıf, kütüphaneler, bilgisayar ve internet, ilgili işletme
ortamı
Donanım
Projeksiyon, tepegöz, enfraruj, termometre, titreşim
ölçme cihazı, anahtar takımları, rulman sökme ve montaj
seti, kulaklıklı gürültü dinleme aleti

i
AÇIKLAMALAR… iii
GİRİŞ …1
ÖĞRENME FAALİYETİ-1 …………………………………………………………………………………….3
1. MOTORLARIN MEKANİK KISIMLARI ……………………………………………………………..3
1.1.Asenkron Motor …3
1.1.1. Parçaları…4
1.1.2. Yapısı …8
1.2. Doğru Akım Motoru……………………………………………………………………………………11
1.2.1. Parçaları…11
1.2.2. Yapısı …16
1.3. Klemens…20
1.3.1. Yapısı …20
1.3.2. Çeşitleri …21
1.3.3. Görevi…22
1.3.4. Meydana Gelebilecek Arızalar ……………………………………………………………….22
1.4. Motor Mili …23
1.4.1. Yapısı …23
1.4.2. Görevi…23
1.4.3. Meydana Gelebilecek Arızalar ……………………………………………………………….23
1.5. Soğutucu Pervane…24
1.5.1. Yapısı …24
1.5.2. Görevi…24
1.5.3. Meydana Gelebilecek Arızalar ……………………………………………………………….24
1.6. Kapaklar …24
1.6.1. Yapısı …24
1.6.2. Görevi…25
1.6.3. Meydana Gelebilecek Arızalar ……………………………………………………………….25
1.7. Aktarma Organları ……………………………………………………………………………………..25
1.7.1. Yapısı …25
1.7.2. Görevi…27
1.7.3. Meydana Gelebilecek Arızalar ……………………………………………………………….27
UYGULAMA FAALİYETİ……………………………………………………………………………29
ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME…………………………………………………………………..31
PERFORMANS DEĞERLENDİRME……………………………………………………………..32
ÖĞRENME FAALİYETİ-2 …………………………………………………………………………………..33
2. RULMANLAR…33
2.1. Rulmanların Yapısı …………………………………………………………………………………….33
2.1.1. İç Bilezik …34
2.1.2. Yuvarlanan Parçalar ( Bilye) ………………………………………………………………….34
2.1.3. Kafes …35
2.1.4. Dış Bilezik…35
2.2. Rulman Bakımı …35
2.3. Rulmanların Önemi …………………………………………………………………………………….36
2.4. Rulman Arızalarının Tespit İşlemi …………………………………………………………………36
2.4.1. Kulaklıklı Gürültü Dinleme Aleti ……………………………………………………………37
2.4.2. Sıcaklık Ölçüm Tabancası ……………………………………………………………………..37
İÇİNDEKİLER
2.4.3. Titreşim Ölçüm ve Analiz Cihazları ………………………………………………………..37
2.5. Enfraruj Termometre Kullanımı ……………………………………………………………………38
2.6. Titreşim Ölçüm Cihazını Kullanma ……………………………………………………………….39
UYGULAMA FAALİYETİ……………………………………………………………………………….41
ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME………………………………………………………………………43
PERFORMANS DEĞERLENDİRME…………………………………………………………………44
MODÜL DEĞERLENDİRME……………………………………………………………………………….45
CEVAP ANAHTARLARI …………………………………………………………………………………….46
KAYNAKÇA…47