DC Generatörlerde Arıza Giderme
DC Generatörlerde Arıza Giderme
Generatörlerde arızalar; kutuplarda, kolektör ve fırçalarda, endüvide ve yatak-kapak
gibi elemanlarda meydana gelir.
Kutup Arızaları
Ø Devre kopukluğu: Sarım dikkatsizliği, sarsıntı, çekme, dışarıdan darbe veya
bobin içerisinde meydana gelen bir kısa devre sonucu oluşabilir.
Sargı uçları devreden ve endüviden ayrılarak seri lamba ile kontrol edilerek
kopukluğun hangi sargıda olduğu bulunabilir.
Ø Kısa devre: Bobin uçlarının veya sarımların birbirlerine veya gövdeye
değmesidir.
Kısa devre kontrolü voltmetre ile yapılır. Kutup sargılarına gerilim uygulanarak her
bobinin ucundaki gerilim ölçülür. Farklı gerilim ölçülen bobinin içerisinde kısa devre vardır.
Ø Gövdeye kaçak: Kutup sargılarının yalıtkanlığının bozulması, bağlantı ve
kutup bobinlerinin birbirlerine değmesi ile olabilir. Kontrol için, bobin
bağlantıları çözülüp seri lamba ile ölçülür.
Kolektör ve Fırça Arızaları
Kolektörde oluşan arızalar, gövdeye kaçak ve iki veya daha fazla dilimin kısa devre
olmasıdır. Dilimler arası temizlenerek giderilebilir.
Fırçaların kolektöre bastığı noktada şerare meydana geliyorsa fırçada arıza vardır.
Çeşitli sebeplerden kaynaklanan bu arıza fırçanın değiştirilmesiyle giderilir.
Endüvi Sargı Arızaları
Ø Endüvide kısa devre: Arızalı bobinde yüksek ısı oluşur ve bağlı olduğu
kolektör dilimlerinde kararmalar meydana gelir. Arızalı endüvi, endüvi ölçüm
cihazı (Growler) üzerine konulup bobin olukları üzerine ince bir sac konulur.
Sac hangi bobin üzerinde titrerse o bobin arızalıdır.
Ø Kopukluk: Endüvinin ısınması, kolektörde kararma ve fırçalarda şerare ile
kendini gösterir. Arızalı endüvi growler cihazına konup kolektör dilimleri
arasındaki gerilim ölçülür. Kopuk olan bobinde gerilim ölçülemez.
Ø Gövdeye kaçak: Kolektörde şerare ve endüvide aşırı ısınma ile kendini
gösterir. Seri lamba ile kontrolden sonra, bobin uçları kolektörden ayrılarak yine
seri lamba ile kaçağa sebep olan bobin veya bobinler bulunabilir.
Yatak ve Mekanik Arızalar
DC makinelerinde en çok arıza yapan parçalardan biri yataklardır. Uzun süre
çalışmaktan veya bakımsızlıktan bozulabilir. Gürültülü ve vuruntulu çalışma ile kendini
gösterir. Yatakların değiştirilmesi ile düzeltilir.