AŞIRI İLETKENSARGILI MOTORLAR

1911 yılında bazımalzemelerin 4,3 k sıcaklığında aşırı iletken hale gelindiği bulundu, üç çeyrekyüzyıl sonra da, aşırı iletkenliğe daha yüksek bir sıcaklık olan sıvı azotsıcaklığında ulaşılabileceği saptandı. Fizik açısından önemi belli olmaklabirlikte kriyoelektrik sanayiinde 76 k’nin üzerindeki sıcaklıklara çıkabileceğioldukça şüphelidir. Azotlla soğutma işleminin maliyeti şüphesiz helyumlayapılan soğutmadan daha düşüktür, ama uygulanacak tekniğe karar vermenin tekölçütü budeğildir; çünkü düşük sıcaklıklara inme işlemlerinin maliyeti,donanımlarının toplam maliyeti içinde ancak küçük bir pay tutmaktadır. Bukoşullar altında gelişme yönünde harcanan çabaların haklılığı neredearanacaktır? Üstelik teknoloji halen istikrar kazanmamıştır. Sıcak bir telgeçen akımın şiddeti cm2‘de birkaç onbinampere kadar çıkarken, heryum içinde aşırı iletken hale getirilen birniyobnum-titan teli içinde cm2‘de milyonamper şiddetinde akım geçmektedir.

Laboratuvarda,helyumla soutularak tümüyle aşırı iletken kılınan senkron motorlarınınyapabileceği kanıtlanmıştır; bunun sanayi ölçeğinde gerçekleştirilebilmesi içinağırlıkta kazancın en az 3 kat artması, hacmin yarı yarıya küçülmesi,kayıpların 3 kere azalması ve motorun cevap verme süresinin 10 kere kısalmışolması gerekir.