AC Servomotor Çeşitleri
Daha önceki bahislerde de söylendiği gibi servomotorlarda rotor mili klasik motorlara göre ince ve uzun yapılır. SM ve IM tipli olarak iki çeşidi vardır. Motorun devir, konum ve tork kontrolününün önemli olduğu yerlerde servomotorları kullanmak kaçınılmazdır.

SM tipi motorun faydaları
•
Bakımları masrafsızdır.
•
Kötü çevre koşullarında kullanılabilir.
•
Büyük tork istenilen yerlerde kullanılır.
•
Elektrik gücü kesildiğinde dinamik olarak frenlemek mümkündür.
•
Boyutları küçük ve hafiftir.

SM tipi motorun mahzurları
•
Servo amplifikatör DC motordan daha karışık bir yapıya sahiptir.
•
Her motora karşılık bir servo amplifikatör gereklidir.

IM tipi motorun faydaları
•
Elektrik güçü kesildiğinde dinamik olarak durdurmak mümkündür.
•
Servo amp basit bir yapıya sahiptir.
•
Düşük kapasitelilerin fiyatı ucuzdur.
•
Yüksek güç oranı

IM tipi motorun mahzurları
•
Komitatörünün bakımının düzenli olarak yapılması gerekir.
•
Fırçalarında sürtünmesinden oluşan toz nedeniyle temiz alanlarda kullanılamaz.
•
Komitatörlü olmasından dolayı yüksek hız ve yüksek tork sağlanamaz.

Fabrika Otomasyon (FO) sisteminde genelde küçük ve orta büyüklükte servomotorlara ihtiyaç duyulur. Aşağıdaki sebeplerden dolayı SM tip AC servomotor en yaygın olarak kullanılmaktadır.
Bakım yapmak kolay
DC servomotor için komütatörün bakımının düzenli olarak yapılması gerekir.
Çevresel
Fırçalarda oluşan sürtünmeden ortaya çıkan tozdan dolayı DC servomotor temiz koşullarda çalışılması gereken yerlerde kullanılamaz.
Elektrik kesildiğinde dinamik durdurma
AC servomotorda sabit mıktanıs olmamasından dolayı elektrik gücünün kesilmesi ile birlikte dinamik durdurma yapılamamaktadır.
Büyük kapasiteli işlerde, IM tipinde AC servomotor.(Kapasite 7.5 kW’tan fazla) kullanılır
Büyük kapasiteli motorlarda yüksek hız, büyük tork ve yüksek verimlilik istenildiğinden yapıları daha karışık olur. Ancak son zamanlarda IM tipindeki AC servomotorlar yerine vektör kontrollü servomotorlar geliştirilmiştir.
Motor kontrolü için düşünülmesi gereken birkaç unsur vardır. Bunlar; pozisyon kontrolü, hız kontrolü ve tork kontrolü gibi parametrelerdir.
AC servomotorlar ya tek fazlı ya da üç fazlıdır.
Servomotorların katologları incelendiğinde geniş bir parametre yapısının olduğu görülür. Motor seçerken tüm bu katolog değerlerinin ayrı ayrı etüd edilmesi gerekir. Tablo 2.1’de Moda firmasına ait bir katologdan alıntılar yapılmıştır. Katologun orjinal metnine ilaveler yapılmıştır.

Tablo 2.1: Servomotor katologu
Buna göre 5CB12 servomotoru için gerekli olan sürücü TSDA15B modelidir.
Servomotorlarla ilgili terimler katologlarda az da olsa farklılık göstermektedir. Şimdi yukarıda tabloda yazan bazı ifadeleri, farklı adlandırmaları da dikkate alarak açıklayalım.

Katologlarda servomotorun döndürme momentine ait değerler olsa da bazen katolog olmadığı durumlarda motorun sağlayacağı moment değerinin bilinmesi gerekir.