Yer Altı Kabloları
Yer altı kabloları imalatında genel olarak bakır ve alüminyum iletkenli 1-15 kV’a
kadar protodur, 1-154 kV’a kadar protothen-x yalıtkanlı kablolar kullanılır. Y kablolarının
yalıtkan kılıfı TS-212’de belirtilen PVC veya EPR (Etile propilen kauçuk) yalıtkanlı
malzemedendir.
Protodur(PVC) yalıtkanlı iletken damarları renk kodlu veya numaralı Y kabloları tek
veya çok damarlıdır. Protodur izolasyonun altında ve üstünde di elektrik kayıpları azaltmak
için iç ve dış iletken tabakalar vardır. Kısa devre akımlarına uygun kesitte bakır ekranlıdır.

Üç damarlı kablolarda yassı çelik zırhlı ve bunun içinde helis şeklinde sarılmış çelik şeritten
tutucu sargı bulunur. Mekanik dış tesirlere karşı çok dayanıklıdırlar. Çoğunlukla şehir
şebekelerinde, şalt tesisleri, cadde aydınlatmalarında toprak altında kullanılır. Kabloların
kazma darbesinden zarar görmesi halinde nötr iletkeni kablo başındaki şalter veya sigortanın
devreyi derhal açmasını sağlar.
Yer altında orta ve yüksek gerilimde protothen-x yalıtkanlı kablolar bilhassa tercih
edilir. Protothen-x enerji kablolarında üstün vasıflı bir yalıtkan maddesidir. Organik peroksit
katkısıyla yüksek moleküllü saf polietilenden imal edilir. İç iletken tabaka protothen-x
yalıtkan ve dış iletken tabaka, üçlü püskürtme kafasıyla bir defada iletkenin üzerine
püskürtülür. En üstün özelliği termik dayanıklılığıdır. Büyük sıcaklık farkında dahi mekanik
ve elektriki değerler hemen hemen sabit kalır. Bundan dolayı protothen-x yalıtkanlı
kablolarda devamlı işletme için iletken sıcaklığına 90 °C’ye kadar müsaade edilir. Bu
değerler, protodur yalıtkanlı kablolarda 70 °C’dir. Bu kablolar endüstri bölgesinde hariçte
kablo kanallarında ve toprak içinde kullanılırlar. Mekanik dış tesirlere karşı dayanıklıdırlar.
Yer altı kabloları alüminyum ve bakır iletkenli olarak imal edilirler.