Bir Kavşağa Ait Trafik Lambası Sinyalizasyonu Uygulaması
Tasarımı yapılacak sinyalizasyon sisteminde iki adet yolun birleşmiş olduğu bir
kavşak bulunmaktadır. Bu yollardan bir tanesinin trafik akışı diğerine göre biraz daha
yoğundur. Bu nedenle trafik yoğunluğu fazla olan yoldaki yeşil ışığın süresi diğerinden biraz
daha uzundur.

Şekil 2.1’de ok işareti ile gösterilen A yolunda trafik yoğunluğu fazla, B yolu olarak
ifade etmiş olduğumuz yolda trafik yoğunluğu azdır. Buna göre süreler aşağıdaki gibi
olacaktır.
Yol Kırmızı Sarı Yeşil
A 30 saniye 3 saniye 45 saniye
B 45 saniye 3 saniye 30 saniye
A yolu yaya 48 saniye ——– 30 saniye
B yolu yaya 33 saniye ——– 45 saniye

Bu sürelere ek olarak, herhangi bir bakım işlemi yapılacağı zaman, yukarıdaki süreler
iptal olarak, sarı ışığın 0,5 saniye aralıklarla yanıp sönmesi gerekmektedir.

Program Adımlarını Belirlemek İçin Sistemin Akış Şemasını Çıkarmak

Sistemin akış şeması aşağıda çıkarılmıştır. Akış şemasında gösterilen adımlar PLC
çalışma mantığının gereği olarak sürekli olarak tekrarlanmaktadır. PLC içersine yüklenen
programdaki komutlar tek tek işlenir. Bu şekilde bir çevrim yerine getirilmiş olur. Çevrim
PLC çalıştığı sürece sürekli olarak tekrarlanır.

Güvenli Çalışma İçin Güvenlik Önlemlerini Tespit Etmek

Kavşak kontrolü işleminde güvenlik tedbirlerinden biri sarı ışıkla sağlanmıştır. Sarı
ışık sayesinde kavşakların birinin yolunun kesilip diğerinin yolu açıldığı sırada 3 saniyelik
boşluk sağlanmıştır. Bu şekilde yeşil ışık kırmızı ışığa geçerken hızla geçmekte ve güvenli
bir şekilde duramayacak araçlar için gerekli zaman sağlanmış olmaktadır. Aynı durum
yayalar için de geçerlidir.
Ek güvenlik tedbiri olarak, sisteme yapılacak bir bakım sırasında, sarı ışığın aralıklarla
yanıp sönmesi sağlanmıştır. Bu şekilde bakım sırasında sürücülerin ışıktan bağımsız ve
dikkatli bir şekilde geçmeleri için işaret verilmiştir. Bu uygulamada acil stop işlemi yerine
sarı ışığın yanıp sönmesi tercih edilmiştir.

Çalışma İçin Gerekli Malzemeleri Seçmek

Çalışma için gerekli malzemeleri aşağıdaki gibi sıralayabiliriz.
Ø Başlatma butonu
Ø Durdurma butonu
Ø Sarı ışığın yanıp sönmesi için anahtar
Ø Trafik lambalarının çekeceği akıma uygun röle veya kontaktör
Ø Trafik lambaları
Ø PLC programlama yazılımı
Ø Bilgisayar
Ø Programlama kablosu
Ø Giriş ve çıkış sayısı yeterli bir PLC cihazı
Giriş ve çıkış sayısının tespiti için aşağıdaki tablo kullanılabilir. Burada dikkat edilirse
iki kavşak içinde sarı, kırmızı ve yeşil ışıklar olmasına rağmen bunlar için birer çıkış
kullanılmıştır. Bunun nedeni bir kavşakta kırmızı yanarken aynı anda diğer tarafta yeşil
yanmaktadır. Dolayısıyla Q0.0 çıkışına bir yolun kırmızı ışığı bağlanırken, diğer yolun yeşil
ışığı bağlanacaktır. Yaya geçişleri içinde aynı yöntem kullanılacaktır. Bu şekilde PLC’ nin
çıkış sayısından tasarruf sağlanacaktır. Unutulmamalıdır ki PLC’nin giriş veya çıkış
sayısının artması PLC maliyetini etkileyen faktörlerden biridir.
Tüm bu anlatılanların ışığında aşağıdaki tabloyu düzenleyebiliriz. Buna göre 3 girişli
3 çıkışlı bir PLC bizim için yeterli olacaktır. Ancak tam bizim kullanacağımız giriş ve çıkış
sayısında PLC bulunmayacağı için buna yakın özellikte bir PLC seçmeliyiz. Giriş çıkış
sayısı belirttiğimiz rakamın üstünde olabilir. Ancak altında olamaz.

Kontrol Programını Yapmak
Hazırlayacağımız kontrol programında en önemli eleman zamanlayıcı olacaktır. Ek
olarak karşılaştırma elemanları kullanılacaktır.

Güç ve Kumanda Devresini Çizmek
Daha önce belirtildiği PLC kumanda güç devresi klasik kumanda devresinden biraz
daha farklıdır. Şekil.2.4’te PLC bağlantı ve güç devresi şeması görülmektedir.

Programı PLC Cihazına Yüklemek
Programlama işlemi tamamlandıktan sonra araç çubuğu üzerinde düğmesine
tıklanır. Programın başarılı bir şekilde yüklendiğini gösteren bir mesajın ekranda
görüntülenmesi gerekmektedir.