Kablo Yüksükleri Nedir Yapısı Çeşitleri ve Kullanıldıkları Yerler
1. Yapısı
Yüksükler genellikle bakır malzemeden yapılıp üzerleri gümüş ya da kalay kaplıdır.
İzole malzemesi olarak polyamid veya PVC kullanılır. (Resim 3.9)
Resim 3.9: İzoleli ve izolesiz kablo yüksükleri
2. Çeşitleri
Yüksükler kendi aralarında boy, kesit, izolasyon durumu ve kablo giriş sayısına göre
sınıflandırılır. Şekil 3.3’te izoleli bir yüksüğün boy ve kesiti gösterilmiştir.
Şekil 3.3: Yüksük üzerinde boy ve kesitin gösterimi
Ø Boylarına Göre Yüksükler
Şekil 3.3’te izoleli yüksükte L ile gösterilen kısım yüksüğün boyudur. İzoleli yüksükte
izole ile birlikte, izolesiz yüksükte ise izolesiz kısmın tamamı boy ölçüsüne girer. Kablo
yüksükleri şu boylarda olabilir: 6 mm, 10 mm, 12 mm, 14 mm, 15 mm, 16 mm, 20 mm, 21
mm, 22 mm, 29 mm, 30 mm, 36 mm
Ø Kesitlerine Göre Yüksükler
Şekil 3.3’te S ile gösterilen kısım yüksüğün kesitidir. Kesit, yüksükte kablonun
girdiği kısım olduğundan yüksük kesitleri de standart iletken kesitlerinde yapılır. Yüksükler
genel olarak kesitleri ile tanımlanır. (1,5 luk yüksük, 4 lük yüksük gibi)
Ø İzolasyon Durumuna Göre Yüksükler
Yüksükler kullanılacakları yere göre, izoleli ve izolesiz olmak üzere iki kısımda
incelenir. İzolasyon malzemesinin rengi aynı zamanda yüksüğün çap, boy gibi bilgilerini de
gösterir. İzoleli yüksükler izole tarafından sıkılır. İzolesiz olanların sıkma kısmı ise geniş
ağızlı olan tarafıdır.
Ø Kablo Giriş Sayısına Göre Yüksükler
Yüksükler kabloların girdiği kısma göre de sınıflandırılır. Tek kablo girişi ve çift
kablo girişi için yapılmış yüksükler vardır. Bu yüksükler de standart kesitlerde olup, genelde
izolelidir.
3. Kullanıldığı Yerler
Panolarda kullanılan kablolar çok telli iletkenlerden oluşmaktadır. Bu yüzden
kabloların soyulduğu hali ile klemens ve elemanlara montajı; güvenlik, işçilik ve esneklik
bakımından bazı sakıncalar oluşturur. Bu sakıncaları ortadan kaldırmak için klemens,
kontaktör, ölçü aleti vb. gibi elemanlara kablo bağlantısı yapılırken, kablolara mutlaka
yüksük takılmalıdır.