Kuvvetli Akım Yönetmeliğine Göre Uzaklıklar
Madde 44-a) Hava hatlarında iletkenler arasında alınması gerekli en küçük uzaklıklar
aşağıdaki gibi hesaplanacaktır:
1) Malzeme, kesit, salgı ve anma gerilimleri aynı olan, aynı ya da farklı yatay
yüzeylerde bulunan iletkenler arasındaki en küçük “D” uzaklığı aşağıdaki formüle göre
hesaplanacaktır.

Burada;
D: Direk üzerinde iletkenler arasındaki uzaklık (m)
k: Bir kat sayı olup bu kat sayı alçak gerilimde 0,35 yüksek gerilimde 0,50 alınacaktır.
Fmak.: Hesaplanan direğin en büyük açıklığına ilişkin en büyük salgı (m)
l: Taşıyıcı zincir izolatörün uzunluğu (m) (Mesnet izolatöründe l=0 alınacaktır.)
U: Hattın fazlar arası anma gerilimi (kV)
2) Bir direk üzerinde birden fazla sistem bulunursa ve bunlarda malzeme, kesit, salgı
ve anma gerilimleri farklı ise, bu iletkenler arasında alınacak en küçük “D” uzaklığı, her
devrenin kendi salgı ve gerilimlerinin madde 44-a/1’de verilen formülde yerine konması ile
bulunacak değerlerden en büyüğüne eşit olacaktır.
b) Konsol ve travers boyları ile bunlar arasındaki uzaklıklar madde 44-a/1 ya da
a/2’deki gibi hesaplanmakla birlikte ayrıca aşağıda belirtildiği gibi çizilecek iletken salınım
diyagramlarına (Şekil-8’e bakınız.) göre gerilim altındaki iletkenler arasındaki uzaklığın
(U/150) m’den daha az olmadığı doğrulanacaktır. Bu uzaklık 0,20 m’den az olamaz.
Bu salınım diyagramları, +5Cø ve %70 rüzgâr yükü ile bölgenin en büyük
sıcaklığında ve %42 rüzgâr yükünde çizilecektir.
İletken salınım kontrolünde en büyük sapma açısı (alfa), 50ø’ye kadar (alfa)/4, 50ø-
62ø30’a kadar 12ø30′ sabit ve 62ø30’dan büyük sapma açılarında ise iletken salınımları
arasında (alfa)/5’e kadar bir açısal kayma varsayılarak gerekli doğrulamalar yapılacaktır.

Bu madde yalnızca yüksek gerilimli büyük aralıklı hatlara uygulanır.
c) Yukarıda hesaplanan konsol ve travers boyları ile bunlar arasındaki uzaklıklar
ayrıca kamçılanma kontrolü yapılarak doğrulanacaktır.
Bir direkte birbirinin üstünde bulunan iletkenlerden, alttaki iletkenin üzerindeki buz
yükünün birdenbire düşmesinden sonra, alttaki iletkenin düşey düzlemde bir sıçrama
yapacağı varsayılarak sıçramadan sonra üstteki buzlu iletkene uzaklığı (U/150) m’den az
olmayacaktır. Bu uzaklık 0,20 m’den az olamaz.
Bu madde yalnızca yüksek gerilimli büyük aralıklı hatlara uygulanır.
d) Aynı direk üzerinde bulunan yüksek ve alçak gerilimli iletkenlerin bağlantı
noktaları arasındaki düşey uzaklık en az 1,5 m olacaktır.
e) Alçak gerilimli küçük aralıklı hatlarda iletkenler arasındaki uzaklık 0,40 m’den az
olmayacaktır.
Bu uzaklıklar aşağıdaki durumlarda küçültülebilir:
– Gerilimleri birbirine eşit olan aynı faz iletkenlerinde,
– İletkenlerin birbirine değmemesi için gerekli güvenlik önlemleri alınmış olan
hatlarda
f) Hat iletkenleriyle topraklanmış metal bölümler arasındaki uzaklık en az (U/150 +
0,05) m. olacaktır. Bu uzaklık yüksek gerilimli hava hatlarında 0,20 m.den, alçak gerilimli
hava hatlarında da 0,05 m.den az olamaz.
U: Fazlar arası anma gerilimidir (kV).
g) Toprak iletkeni ile faz iletkenleri arasındaki uzaklık, toprak iletkeninin faz
iletkenlerini yıldırıma karşı maksimum 30ø’lik açı altında koruyabileceği biçimde
hesaplanacaktır.
h) İletkenlerin 46’ncı maddeye göre hesaplanan en büyük salgılı durumda üzerinden
geçtikleri yer ve cisimlere olan en küçük düşey uzaklıkları çizelge-8’de verilmiştir.

(*) Yalıtılmış hava hattı kabloları kullanıldığında bu yükseklik değerleri 0,5 m
azaltılacaktır.
i)Hava hattı iletkenleri ile yanından geçtikleri yapıların en çıkıntılı bölümleri arasında,
en büyük salınım konumunda en az çizelge-5’te verilen yatay uzaklık bulunmalıdır.

Tablo 2.2: Hava hattı iletkenlerinin en büyük salınımlı durumda yapılara olan en küçük yatay
uzaklıkları
k) Yüksek gerilim hatları, hatlara rastgele dokunmayı önleyecek önlemler alınmak
koşulu ile elektrik işletme yapılarına tespit edilebilir.
l) Yapıların yanından geçen ya da tespit edilmiş bulunan alçak gerilim hatları herhangi
bir aygıt kullanmaksızın rastgele dokunulmayacak biçimde tesis edilmelidir.
m) Elektrik kuvvetli akım tesislerinin civarlarındaki diğer tesislere olan yaklaşım
mesafeleri çizelge-6’da verilmiştir.

n) İletken çekimini ve hat güvenliğini bozan bütün ağaçlar budanmalı ya da
kesilmelidir. Meyve ağaçlarının kesiminden olabildiğince kaçınılmalıdır.

Tablo 2.4: Hava hattı iletkenlerinin ağaçlara olan en küçük yatay uzaklıkları
o) Alçak ve yüksek gerilimli demir direklere zeminden en az 4 m yükseklikte ve
gerilimli bölüme 3 m’den daha fazla yaklaşmayacak bir tırmanma engeli tesis edilecektir.
Ayrıca yüksekliği 50 metreyi geçen hatlarda gündüz işareti ve 80 metreyi geçen
hatlarda gündüz ve gece işareti bulundurulması zorunludur.

p) Her tip yüksek gerilim direğine zeminden en az 2,5 m yükseklikte ve kolayca
sökülmeyecek biçimde bir ölüm tehlike levhası takılacaktır. Yalnızca beton direkler üzerine
gömme ya da yağlı boya ile çıkmayacak biçimde ölüm tehlikesi işareti yapılabilir.
r) Hava alanı pist orta noktasından 5 km uzağına kadar olan yerlerde ve hava
seyrüsefer cihazlarının bulunduğu yerlerde, havacılıkla ilgili kuruluşların kurallarına aynen
uyulur.