Gaz türbini Nedir ? Çalışma Prensibi

Gaz türbini bir araba motoru gibi yakıt enerjisini mekanik enerjiye çeviren makinedır.Sıkıştırılmış havayı alıp nozullarında genişleten türbin, çıkış şaftı ile bir jeneratör veya kompresörü çalıştırır.

Makinanın içerisinde sıkıştırılmış havanın sağlanması bir eksenel veya radyal akış kompresörü ile gerçekleştirilir. Sıkıştırılmış hava, yakıtla ısıtıldığı çok sayıdaki yanma odaları içerisine gönderilir. Burada yakıt ağır yağ, motorin, kerozen, doğalgaz, gaz veya sıvı yakıt kombinasyonlarından biri olabilir. Prensip olarak yanma sistemi uygun olarak tasarlandığı takdirde herhangi bir tür yakıt kullanılabilir.

       Gaz türbinlerinde önemli olan kullanılan yakıtın türü değil, kızgın havanın elde edilmesidir. Yaklaşık 1200 derecedeki kızgın hava nozullarda kısmen hız enerjisine dönüştürebilecek olan belli bir miktardaki ısıyı ihtiva eder. Yüksek hız kazanan hava gaz türbini seyyar kanatlarında yön değiştirir ve türbin tekerleğinin dönmesini sağlayacak olan bir itme kuvveti oluşturur. Bu olay 2. hatta 3. tekerlekte de kendini tekrar edebilir.

 Gaz türbinleri çeşitli amaçlar için kullanılır:

•  Jeneratör çalıştırma

•  Kompresör çalıştırma

•  Uçak ve gemilerin çalıştırılması

Çalışma prensibi:

      Prensip olarak bir gaz türbini bir dizel motoru veya patlamalı motor gibi içten yanmalı bir makinadır. Bu makinanın izlediği proses hava girişi, sıkıştırma, genişletme ve egzos adımlarından oluşmaktadır. Gaz türbini çevrimi rahatlıkla bir içten yanmalı motor çevrimini ile karşılaştırılabilir.

 

      Atmosfer havası bir kompresörle emilir ve 6….12 bar lık basınçla sıkıştırılır. Sıkıştırmadan dolayı sıcaklık artacaktır. Hava bundan sonra yanma odasına geçer, yakıt nozulların püskürttüğü yakıt ile karışır. Yanan yakıt sabit basınç altında gaz (hava + yanma gazları) sıcaklığını yükseltir. Kızgın gazlar mekanik işin elde edileceği türbin boyunca genişler. Elde edilen işin bir kısmı kompresörü çalıştırmak için kullanılır geri kalan iş ise diğer amaçlar için kullanılmak üzere çıkış şaftına iletilir. Bir gaz türbininin bir dizel veya patlamalı motora göre büyük farkı gaz türbininin çevriminin sürekli olmasıdır. Burada proses 2 veya 4 zamanlı motorlar gibi kesintiye uğramaz. Sıkıştırma yanma genişleme ve egzost adımları içerir. Bu ise pistonlu makinaların düzensiz torkuna göre bir avantaj olan çıkış şaftı üzerinden sabit bir tork alınması imkanını sağlar.

 

 Önemli gaz türbini uygulamaları: Elektrik üretimi için jenaratör çalıştırma, Kompresör veya pompa çalıştırma,Elektrik ve buhar veya sıcak su üretimi kombinasyonu,Gemi ve tren çalıştırma

Posted in Uncategorised.

Bir cevap yazın