FIRÇASIZ ENARATÖRLERİN (ALTERNATÖRLERİN) ÇALIŞMA PRENSİBİ

jeneratör çalışma prensibine göre ana ve ikaz sistemi olarak ikiye ayrılabilir. Ana sistemin hareketli kısmı olan ana rotor devir sayısına göre değişen sayıda kutuplardan oluşur. Rotordaki ana kutuplar çevirici makinanın devrinde döndürülür. Kutuplarda manyetik akının oluşması için doğru akım gereklidir. Ana kutuplara doğru akım ikaz sistemi tarafından verilir.

Yandaki şekilde kutuplar ve kutup etrafındaki sargılar şematik olarak gösterilmiştir. Stator sargıları 1, 2, 3, 4 ve 5 ile gösterilen pozisyonları düşünülürse, N kutbunun karşısında kalan 1 nolu pozisyonda magnetik alan etkisi maksimum olur. 2 nolu pozisyonda magnetic akıyı kesmez ve endüklenen voltaj sıfır olur. 3 nolu pozisyonda maksimum akıyı keser ancak kutup S kutbu karşısında olduğundan akış yönü terstir. Voltaj sinüs eğrisi çizecek şekilde devam eder. N kutbundan diğer N kutbuna gidiş süresi bir periyottur. 50Hz frekanslık bir alternatörde bu periyot saniyede 50 kez tekrarlanır.

Magnetik akıyı kesen teller stator paketindeki oluklara yerleştirilmiştir. Sargılar istenilen voltaj değerini vermek için uygun şekilde yerleştirilerek, bağlantıları yapılmıştır.

Gensan alternatörlerinde fırçasız ikaz sistemi kullanılmaktadır. İkaz sisteminin çalışma prensibi ana sistemle aynı olmakla beraber kutup ve sargılar ters çevrilmiştir. Yani, ikaz sisteminde kutuplar hareketsiz olan ikaz statoru üzerinde, sargılar ise dönen ikaz rotoru üzerinde bulunur.

Ana statordaki bağımsız yardımcı sargılardan geçen akım voltaj regülatörüde doğrultularak, ikaz statorundaki kutup sargılarına verilir. Kutuplardan çıkan manyetik akıyı kesen ikaz rotoru üzerindeki bobinlerde üç faz alternatif akım oluşur. Alternatif akım, rotordaki döner köprü diyotlarda doğrultularak ana rotora(ana kutuplara) doğru akım olarak aktarılır.

Fırçasız alternatörlere yük uygulandığında, voltaj düşümü önlemek ve voltajı istenilen seviyede tutmak için voltaj regülatörü kullanılır. GSA tip alternatörlerde voltaj regülatörü üç fazdan referans alarak çıkış voltajını ölçer ve bu değeri arzulanan değer olan nominal voltaj ile karşılaştırır. Alternatör çıkış voltajının istenilen değerde tutulması için ana rotora verilecek akım, volltaj regülatörünün ikaz sistemini uyarması ile otomatik olarak ayarlanır. Fırçalı tip alternatörlerde (jeneratör) ise devirle birlikte voltajda değişir.

Posted in Uncategorized.

Bir cevap yazın